Τον Νοέμβριο του 2023, η Τράπεζα της Ελλάδος έδωσε στη δημοσιότητα την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, οι οικονομικοί δείκτες της οποίας αναδεικνύουν ένα μείζον κοινωνικό-οικονομικό θέμα που αφορά εκατομμύρια Έλληνες: το κόστος της στέγασης.
Αυτό που έχουν καταφέρει οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών είναι να είμαστε πρώτοι στους αρνητικούς και τελευταίοι στους θετικούς δείκτες, παρά τις μεγαλόσχημες εξαγγελίες και δηλώσεις για δήθεν βελτίωση των συνθηκών ζωής των Ελλήνων πολιτών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης, παρά την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, η Ελλάδα κατατάσσεται στη δυσμενέστερη θέση μεταξύ των χωρών της Ευρώπης σε ό,τι αφορά το κόστος στέγασης. Το ποσοστό του εισοδήματος που ξοδεύουν οι Έλληνες για στέγαση είναι το υψηλότερο στην Ε.Ε. και έφτασε το 2022 στο 34,2%, όταν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ξοδεύουν κατά μέσο όρο το 19,9%. Ομοίως, ο δείκτης υπερβολικής επιβάρυνσης λόγω κόστους στέγασης λαμβάνει για την Ελλάδα την υψηλότερη τιμή μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ, καθώς για το έτος 2022 το 27% του πληθυσμού της χώρας επωμίστηκε κόστος στέγασης που αναλογούσε σε ποσοστό άνω του 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του, όταν το αντίστοιχο ποσοστό πληθυσμού στη ζώνη του ευρώ διαμορφώθηκε σε 9,4%.
Με βάση τον δείκτη τιμών διαμερισμάτων που καταρτίζει η Τράπεζα της Ελλάδος για το σύνολο της χώρας, η υψηλότερη τιμή του δείκτη παρατηρήθηκε το έτος 2008 (101,7) και στη συνέχεια ακολούθησε σταθερά καθοδική πορεία, για να καταγραφεί η χαμηλότερη τιμή το 2017 (59). Έκτοτε, ο δείκτης καταγράφει σταθερά ανοδική πορεία, ανερχόμενος σε 90,6 το β΄ τρίμηνο του 2023, υπολειπόμενος κατά 11,1% από την υψηλότερη τιμή που έχει λάβει ποτέ.
Και κλείνει η συγκεκριμένη ενότητα της Έκθεσης με την παραδοχή ότι η θέση της Ελλάδας στην κατάταξη επηρεάζεται από το χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το κεφάλαιο της Έκθεσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που αφορά το συγκεκριμένο θέμα τιτλοφορείται “ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΙΜΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ”. Αυτή είναι η οπτική γωνία από την οποία βλέπουν το θέμα οι συντάξαντες την έκθεση -πιθανόν οικονομολόγοι ή λογιστές και φυσικά η Τράπεζα της Ελλάδος. Διαπιστώσεις με ποσοστά, χωρίς εξηγήσεις για το πώς ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων αυξήθηκε το 2023 κατά 55% σε σχέση με το 2017 και ποιοι είναι οι κοινωνικο-οικονομικοί παράγοντες που επέτρεψαν αυτήν την εκρηκτική άνοδο τιμών. Τη στιγμή μάλιστα που η αύξηση των μισθών είναι δυσανάλογα μικρή σε σχέση με το πραγματικό κόστος ζωής των κατοίκων της χώρας.
Από μια άλλη θέση, αυτήν του Έλληνα πολίτη, ο τίτλος θα μπορούσε να είναι “ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΩΝ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ”! Πραγματικά, τα νούμερα δείχνουν το μέγεθος του κινδύνου στον οποίο βρίσκονται τα ελληνικά νοικοκυριά, με τους ανθρώπους να αγωνίζονται καθημερινά μόνο και μόνο για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις.
Οι επιπτώσεις είναι ακόμα πιο σοβαρές όσον αφορά τους νέους που βλέπουν ότι το μέλλον τους είναι αβέβαιο. Για παράδειγμα, πώς μπορεί ένας νέος να ξεκινήσει μόνος του τη ζωή του, όταν αμείβεται με τον καθαρό βασικό μισθό των 667 € και για να μπορέσει να νοικιάσει δικό του σπίτι θα πρέπει να δίνει για ενοίκιο στην καλύτερη περίπτωση πάνω από 300 €; Λαμβάνοντας υπ’ όψιν πως οι συνιστώσες, βάσει της Έκθεσης, που συμπεριλαμβάνονται στο κόστος στέγασης είναι και η τακτική συντήρηση και επισκευή και το κόστος των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας (νερό, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο και θέρμανση), τελικά διαψεύδονται και τα ποσοστά τους και συμπεραίνουμε ότι δεν μπορεί. Με τι εχέγγυα θα αποφασίσει να προχωρήσει ακόμα παραπέρα και να κάνει οικογένεια;
Η λύση έχει δοθεί κατά καιρούς από το στόμα βουλευτών μας αλλά ακόμα και του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη: “Από το να είναι κάποιος άνεργος στην Ελλάδα, είναι ενδεχομένως καλύτερα να φύγει στο εξωτερικό.”
Σε όλους αυτούς απαντάμε αφενός ότι έχουμε καταλάβει πως το θέμα δεν είναι η έλλειψη αφθονίας αλλά η ανυπαρξία πραγματικής ηγεσίας που να νοιάζεται για τους Έλληνες και τη χώρα μας, και αφετέρου πως θέλουμε εμείς και τα παιδιά μας να μείνουμε και να εργαστούμε για την πατρίδα μας.
Αναγνωρίζουμε πως θέλουμε να έχουμε ένα κράτος δικαίου που θα δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλους, που θα παρέχει ασφάλεια και που θα εξασφαλίζει στέγη και εργασία σε κάθε πολίτη για όλον του τον βίο. Ένα κράτος δικαίου που θα φροντίζει το εισόδημα των πολιτών του να είναι τέτοιο ώστε το 50% να καλύπτει όλα τα έξοδα διαβίωσής τους και το υπόλοιπο 50% να το διαθέτουν όπως εκείνοι θέλουν.
Αυτά που μας προτείνουν να βρούμε στο εξωτερικό, είναι βέβαιο πως με μία πραγματική ελληνική κυβέρνηση μπορούμε να τα έχουμε εδώ όπου είναι η γη των προγόνων μας και οι οικογένειές μας.
Της Μαρίας Ντάσιου
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕ