Του Πέτρου Ιακώβου
Κοντά στο ορεινό χωριό Πέτρα του βουνού Όλυμπος, σε υψόμετρο 380 μέτρα, βρίσκεται ένα περιφραγμένο ορθογώνιο διώροφο κτίριο με 62 δωμάτια σε χώρο που παλαιότερα υπήρχε μια μονή και στην εσωτερική αυλή του κτιρίου υπάρχει μία εκκλησία, η οποία ήταν το καθολικό της μονής.
Στη φωτογραφία που ακολουθεί μπορούμε να δούμε το διώροφο κτίριο, την εκκλησία στην εσωτερική αυλή του κτιρίου και τα γειτονικά κτίσματα.
Αυτό το συγκρότημα των κτιρίων απέχει 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Κατερίνης.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά, πότε ακριβώς φτιάχτηκε η μονή και το καθολικό της, καθώς υπάρχουν πέντε (5) διαφορετικές εκδοχές για τον χρόνο ιδρύσεώς των, (Βλέπε: https://enromiosini.gr/romnios/xarths_rvmnivn/23iera-moni-panagias-petras/).
Η μονή ανήκε στη δικαιοδοσία της επισκοπής Πέτρας, η οποία όμως καταργήθηκε τον Ιούνιο του 1896. Με την κατάργηση της επισκοπής Πέτρας, η μονή προστέθηκε στη δικαιοδοσία της επισκοπής Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος.
Τον Οκτώβριο του 1902, αποφασίζεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο η μονή να ανακηρυχθεί σε Σταυροπηγιακή, δηλαδή να εξαρτάται από τον Πατριάρχη του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης και να απολαμβάνει διαχρονικά τα προνόμιά του, πληρώνοντας όμως ετήσιες εισφορές στο πατριαρχείο.
Επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα προνόμια των Σταυροπηγιακών μονών συμπεριλαμβάνονταν και η παροχή στη μονή επιπλέον εδαφικών εκτάσεων, καθώς και η απαγόρευση της απαλλοτρίωσής της. Η σταυροπηγιακή μονή αποτελούνταν από ένα πρόχειρο πετρόχτιστο κτίσμα με μικρούς χώρους οι οποίοι αποτελούσαν τα κελιά των μοναχών.
Η μονή ήταν σε πλήρη αδράνεια και είχε εγκαταλειφθεί για περισσότερα από δεκαπέντε χρόνια.
Ακολούθως, με τον νόμο 3929/1929, (ΦΕΚ Α, αρ. 65/22 Φεβρουαρίου 1929) του τότε Υπουργείου Υγιεινής, Πρόνοιας και Δημοσίας Αντιλήψεως, στη θέση της μονής ιδρύεται το «Σανατόριον Ιεράς Μονής Πέτρας Ολύμπου» στο οποίο παραχωρήθηκε κατά απόλυτη κυριότητα όλη η κινητή και ακίνητη περιουσία. Η περιουσία αυτή αποτελείται από όλα τα κτίσματα του συγκροτήματος που αναφέρθηκε, αλλά και πολλά χωράφια, μεγάλο τμήμα του δάσους, οικόσιτα ζώα, βοσκοτόπια κ.λπ. που του ανήκουν. Ο συνολικός χώρος φθάνει στα 43.000 χιλιάδες στρέμματα, δηλαδή πρόκειται για ένα σημαντικά μεγάλο μέρος του Ολύμπου.
Μετά τον νόμο ίδρυσης του σανατορίου, κατασκευάστηκε πάνω στο αρχικό πετρόκτιστο κτίσμα των κελιών, το σημερινό κεντρικό κτίσμα που περιβάλλει το καθολικό. Το κτίσμα αυτό φιλοξενούσε 350 κλίνες.
Επίσης, μαζί με το κεντρικό κτίσμα κατασκευάστηκαν και μικρότερα περιφερειακά κτίσματα για να στεγαστούν βοηθητικές χρήσεις του σανατορίου, κτίρια διοίκησης, μαγειρεία, πλυντήρια κ.ά., τα οποία όλα μαζί αποτελούν το συγκρότημα των κτιρίων που είδαμε στην αρχική φωτογραφία.
Στις 3 Νοεμβρίου 1969 καταργήθηκε το Σανατόριο και ταυτόχρονα στη θέση του ιδρύθηκε το «Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Ιεράς Μονής Πέτρας Ολύμπου», με 500 κλίνες, σύμφωνα με το Β.Δ. 703 (ΦΕΚ Α αρ.220/3 Νοεμβρίου 1969). Όλη η δημόσια περιουσία του καταργηθέντος Σανατορίου περιήλθε στο Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων, του οποίου η λειτουργία άρχισε το 1970 και έληξε το 2004.
Από το 2004 έως το 2018 οι χώροι του Θεραπευτηρίου ήταν εγκαταλειμμένοι.
Το 2018 υπήρξε θέμα με το γεγονός ότι οι χώροι του πρώην Θεραπευτηρίου θα μετατρέπονταν σε μονάδα προσφύγων. Τότε άρχισαν οι δυναμικές παρεμβάσεις της Μητρόπολης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, διά του Μητροπολίτη της Γεωργίου, ο οποίος κατήγγειλε με σειρά αναρτήσεων και επιστολών, ότι η χρήση του πρώην Θεραπευτηρίου ως μονάδα υποδοχής προσφύγων, εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους φθορών στον χώρο του πρώην Θεραπευτηρίου και της εκκλησίας που υπάρχει στην εσωτερική αυλή του.
Το καθολικό αποτελεί πλέον μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και χρηματοδοτείται από το υπουργείο Πολιτισμού για να γίνονται τα έργα συντήρησής του.
Στις 13 Μαΐου 2021, με την απόφαση αριθμ. 1704/799 της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, μετά από εισήγηση του Μητροπολίτη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, η οποία δημοσιεύεται στο ΦΕΚ Β’ αριθ. 1905, αναγνωρίζεται η σύσταση της Ιεράς Μονής Εισοδίων της Θεοτόκου Πέτρας Ολύμπου της Ιεράς Μητροπόλεως Κίτρους και Κατερίνης στη θέση του χώρου του πρώην Θεραπευτηρίου. Η παράγραφος 3 αυτής της απόφασης αναφέρει ότι:
α) «διαπιστούμεν την σύσταση προ του έτους 1977 της ιεράς Μονής Εισοδίων της Θεοτόκου Πέτρας Ολύμπου».
Η διαπίστωση της σύστασης της μονής προ του έτους 1977, παραπέμπει στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 25 «Απόδειξη σύστασης παλαιών Ενοριών και Ιερών Μονών» του νόμου 4301/2014 (ΦΕΚ Α’ Αρ. 223/7 Οκτωβρίου 2014).
β) η μονή συστάθηκε τον 12ον αιώνα, ως «εμφαίνεται κτητορική επιγραφή άνωθεν της κεντρικής εισόδου του Καθολικού, του έτους 1134».
Σε ό,τι αφορά την κτητορική επιγραφή, η οποία αποτελεί την απαραίτητη απόδειξη όπως αναφέρει ο νόμος 4301/2014, αυτήν μπορούμε να την δούμε στην παρακάτω φωτογραφία, η οποία δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κακοφτιαγμένο σχετικά πρόσφατο σκάλισμα του αριθμού 1134, πάνω από το παράθυρο που υπάρχει άνωθεν της εισόδου της εκκλησίας, η οποία υπάρχει στην εσωτερική αυλή του Θεραπευτηρίου.
Η απόφαση αριθμ. 1704/799 (2021) της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος επιτρέπει πλέον την αλλαγή του καθεστώτος της ιδιοκτησίας δημοσίου χώρου του πρώην Θεραπευτηρίου, όλων των κτισμάτων, αλλά και των κτημάτων του, συνολικού εμβαδού 43.000 χιλιάδων στρεμμάτων, σε περιουσία της Εκκλησίας της Ελλάδος, με μία απλή συμβολαιογραφική πράξη.
Η αλλαγή αυτή της ιδιοκτησίας στηρίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 7 του νόμου 3800/1957, (ΦΕΚ Α’ Αριθ. 256/19 Δεκεμβρίου 1957), η οποία αναφέρει ότι τα «κτήματα των Ιερών Ναών της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος, τελούντα υπό νομήν και κατοχήν τούτων από της απελευθερώσεως του Ελληνικού Κράτους και διά τα οποία δεν υφίσταται νόμιμος τίτλος της μεταβιβάσεως ταύτης, λόγω αδυναμίας κτήσεως τοιούτου κατά το επί Τουρκοκρατίας υφιστάμενο καθεστώς, θεωρούνται ως περιελθόντα κατά πλήρες δικαίωμα κυριότητος εις τους Ναούς τούτους από της κτήσεως των…»
Ήδη όπως διατείνεται η Μητρόπολη Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνα στο επίσημο εγκόλπιό της του έτους 2023, αμέσως μετά την απόφαση με αριθμό 1704/799 του 2021, διορίστηκε ηγούμενος στη μονή καθώς υπάρχουν και τέσσερις (4) μοναχοί!
Το όλο θέμα με απλά λόγια συνίσταται στην περίπτωση του «Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει»!
Τίθενται τα ερωτήματα: α) γιατί το Ελληνικό Κράτος επιτρέπει να ψηφίζονται τέτοια νομοθετήματα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, με τα οποία αφαιρούνται περιουσιακά στοιχεία του Ελληνικού δημοσίου;
β) πόση είναι η συνολική δημόσια περιουσία της χώρας που περιήλθε στην ιδιοκτησία της Εκκλησίας της Ελλάδος με τέτοιου είδους νομοθετικά τεχνάσματα;
γ) είναι τόσο δύσκολο να ενωθούν πολιτικά οι Έλληνες πολίτες, κατά τις προβλεπόμενες διαδικασίες που ορίζει το Σύνταγμα, ώστε να αναλάβουν με δίκαιο τρόπο τη διαχείριση της ίδιας της χώρας τους; Ποιος είναι αυτός που τους κρατάει διαχωρισμένους;
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕ