Του Πέτρου Ιακώβου
Την Τετάρτη 13 – 3 – 2024, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Στρασβούργου, ψηφίστηκε η νομοθετική πράξη του νέου Κανονισμού της ΕΕ με τίτλο «Ευρωπαϊκός νόμος για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης». Ο νέος Κανονισμός υπερψηφίστηκε, μετά από ονομαστική ψηφοφορία, με 464 ψήφους υπέρ, 92 κατά και 65 αποχές1.
Στο κείμενο με τον κωδικό P9_TC1-COD(2022)0277 υπάρχουν οι κανόνες του νέου Κανονισμού που υπερψηφίστηκε2.
Ένας από τους κανόνες του νέου Κανονισμού είναι αυτός που προστατεύει το έργο των δημοσιογράφων, [Κεφάλαιο II, Άρθρο 4, Παράγραφοι 3α), 3β), 3γ)], απαγορεύοντας στις αρχές να πιέζουν τους δημοσιογράφους και τους συντάκτες να αποκαλύπτουν τις πηγές τους.
Οι τρόποι πίεσης για παράδειγμα είναι: εκφοβισμοί, επιθέσεις, προσωπική κράτηση τους, επιβολή κυρώσεων, έρευνες στα γραφεία τους, εγκατάσταση παρεμβατικού λογισμικού παρακολούθησης, (Predator, κ.α.), στις ηλεκτρονικές συσκευές τους, χωρίς να υπάρχει η σχετική άδεια από δικαστική αρχή και ακόμη δολοφονικές επιθέσεις.
Ένας άλλος κανόνας του νέου Κανονισμού είναι αυτός που δεν επιτρέπει στα δημόσια μέσα ενημέρωσης να χρησιμοποιούνται για πολιτικούς σκοπούς, (Κεφάλαιο II, Άρθρο 5).
Αυτό εξασφαλίζεται θεωρητικά με το ότι οι πρόεδροι και τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων τους θα πρέπει να επιλέγονται με διαφανείς και αμερόληπτες διαδικασίες και για επαρκώς μεγάλες θητείες, χωρίς να επιτρέπεται η απόλυσή τους πριν από τη λήξη της σύμβασής τους, εκτός αν υπάρχουν λόγοι από τους οποίους αποδεικνύεται ότι δεν πληρούν πλέον τα επαγγελματικά τους κριτήρια.
Επίσης ένας ακόμη κανόνας του νέου Κανονισμού είναι αυτός που εξασφαλίζει στο κοινό να γνωρίζει το ιδιοκτησιακό καθεστώς όλων των ΜΜΕ, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, (Κεφάλαιο II, Άρθρο 6) και τα υποχρεώνει να δημοσιοποιούν τα έσοδά τους από κρατική διαφήμιση και κρατική χρηματοδότηση. Κάθε δημόσια χρηματοδότηση σε μέσα ενημέρωσης ή διαδικτυακές πλατφόρμες θα πρέπει να δίνεται με βάση δημόσια, αναλογικά και αμερόληπτα κριτήρια.
Τέλος θα αναφερθούμε και σε έναν ακόμη κανόνα του νέου Κανονισμού που έχει να κάνει με την προστασία της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ, από τις μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες όπως το Facebook, το X (πρώην Twitter) και το Instagram, από το να περιορίζουν ή να διαγράφουν αυθαίρετα περιεχόμενο που προέρχεται από ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, (Κεφάλαιο II, Άρθρο 18).
Αυτό εξασφαλίζεται από το γεγονός ότι κάθε φορά που μια πλατφόρμα προτίθεται να διαγράψει ή να περιορίσει το περιεχόμενο ενός μέσου ενημέρωσης, το μέσο θα πρέπει να ειδοποιείται σχετικά και να έχει τη δυνατότητα να απαντήσει εντός 24 ωρών. Μόνο αφού απαντήσει, ή αν δεν απαντήσει μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, η πλατφόρμα θα μπορεί να διαγράψει ή να περιορίσει το εν λόγω περιεχόμενο, εφόσον αυτό εξακολουθεί να μην πληροί τις προϋποθέσεις της.
Η ελευθερία του Τύπου, (εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνο, τηλεόραση, ιστολόγια, βίντεο κλπ), είναι απαραίτητη για τη λειτουργία της δημοκρατίας.
Οι δημοσιογράφοι (συντάκτες, αρθρογράφοι, ρεπόρτερ, παρουσιαστές, ανταποκριτές, φωτογράφοι, βιντεολήπτες κ.α.), δηλαδή τα άτομα που συλλέγουν, επεξεργάζονται και δημοσιεύουν στον Τύπο, υφίστανται πολλών ειδών πιέσεις, τόσο στην χώρα μας, όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ακόμη και παγκόσμια. Κάποιοι από τους δημοσιογράφους, έχουν ενδώσει σε αυτές τις πιέσεις, όμως υπάρχουν και οι φωτεινές εξαιρέσεις, δημοσιογράφων που μάχονται και παρουσιάζουν σπουδαία θέματα αληθινής ειδησεογραφίας, κάνοντας χρήση της αποδεικτικής διαδικασίας, τα οποία διακινούνται κυρίως μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε αντιδιαστολή με την δημοσιογραφία διαφόρων ΜΜΕ που προβάλλει ψευδοειδήσεις οι οποίες έρχονται σερβιρισμένες από γραφεία διαφόρων υπουργείων και έχουν ως στόχο να δημιουργούν φόβο και σύγχυση στο κοινό, αποπροσανατολίζοντάς το από την αλήθεια.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) από την αρχή της σύστασής της έχει εκδώσει χιλιάδες νομοθετικά έγγραφα, τα οποία περιέχουν εκατοντάδες χιλιάδες σελίδες που αφορούν την ελευθερία του Τύπου.
Ενδεικτικά αναφέρουμε το άρθρο 11 «Ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης» του «Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ» (2000/C 364/01) και το άρθρο 10 «Ελευθερία έκφρασης» της «Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου» (https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/convention_ell), η οποία περιλαμβάνεται και στο ελληνικό Νομοθετικό Διάταγμα υπ’ αριθ. 53 (ΦΕΚ Α’ Αρ. 256/20 Σεπτεμβρίου 1974).
Τα νομοθετικά έγγραφα που έχει εκδώσει η ΕΕ, πριν τον ευρωπαϊκό νόμο, που αναφέραμε, για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, είναι χιλιάδες και πολλά από αυτά έχουν υποστεί, κατά καιρούς, πάρα πολλές τροποποιήσεις.
Πάγια πρακτική αυτών των νομοθετικών εγγράφων είναι να διανθίζονται από φανταχτερές «δημοκρατικές» ιδέες και εκφράσεις, που όμως αυθόρμητα συχνά μας παραπέμπουν να θυμηθούμε τους πολύ δυνατούς βιωματικούς στίχους του περίφημου τραγουδιού, σπουδαίου Έλληνα αοιδού, με τίτλο «Για το καλό μου»!
«Για το καλό μας» λοιπόν, όλα αυτά τα χιλιάδες νομοθετήματα της ΕΕ, έχουν τόσα πολλά παραθυράκια, που το τελικό τους αποτέλεσμα είναι να εφαρμόζονται κατά το δοκούν, εξυπηρετώντας πολύ περισσότερο τα μεγάλα λόμπι και τα οικονομικά συμφέροντα των ολιγαρχών, παρά τους ίδιους τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια, σε σχέση με την προστασία του Τύπου, θα αναφερθούμε, εν συντομία, σε κάποιες περιπτώσεις ωμής παραβίασης της Ευρωπαϊκής και Εθνικής νομοθεσίας.
Μία από τις περιπτώσεις αυτές, αφορά το σκάνδαλο παρακολούθησης Ελλήνων δημοσιογράφων, πολιτικών, στρατιωτικών, επιχειρηματιών, δικαστικών και κρατικών λειτουργών κ.ά. μέσω του συστήματος της ΕΥΠ, ακόμη και με τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού Predator από το 2020 και μετά, επί κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη (κόμμα της ΝΔ).
Δύο ακόμη περιπτώσεις είναι αυτές που αφορούν τις άγριες δολοφονίες δύο δημοσιογράφων, του Σωκράτη Γκιόλια στις 19 Ιουλίου 2010, επί κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου (κόμμα του ΠΑΣΟΚ) και του Γιώργου Καραϊβάζ στις 9 Απριλίου 2021, επι κυβέρνησης επίσης του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός ότι, μία κομματική κυβέρνηση που έχει τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης, μπορεί να χειραγωγήσει και να διαμορφώσει τις πολιτικές απόψεις των πολιτών, εκθειάζοντας τα επιτεύγματα του κόμματος που εκπροσωπεί, αλλά και ολόκληρης της καθεστωτικής κομματοκρατίας, που διαφεντεύει την εξουσία στην χώρα μας, εξουδετερώνοντας με πολλούς τρόπους τα επικριτικά σχόλια κατά αυτής.
Τα μέσα ενημέρωσης του συνόλου των πολιτών οφείλουν να εξυπηρετούν μόνο την ανάγκη του συνόλου με την αλήθεια των γεγονότων. Για τον λόγο αυτό η διοίκηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και της χώρας μας, οφείλει να νομοθετεί με σκοπό και στόχο την αντικειμενικότητα της πληροφορίας και να εποπτεύει κατά τρόπο που να διασφαλίζεται αυτό, χωρίς να μπορούν να παρεισφρήσουν παρεμβολές για ίδιον όφελος.
Στην χώρα μας όμως σήμερα ο έλεγχος των μέσων ενημέρωσης ασκείται από ολιγάρχες ιδιοκτήτες οι οποίοι, με την ανοχή της κυβέρνησης, ενεργούν συχνά, κατά τρόπο που εξυπηρετεί τα προσωπικά τους συμφέροντά.
Οι ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024 είναι μία ευκαιρία για να αναλάβει την διοίκηση της χώρας μας μία νέα, υγιής, αψεγάδιαστη και ισχυρή πολιτική δύναμη, η οποία θα αναβαθμίσει την χώρα μας σε όλα τα επίπεδα, θα διερευνήσει κάθε μορφής ατασθαλίες και θα έχει την δύναμη να τιμωρήσει τους υπευθύνους που έχουν εγκληματήσει εις βάρος των ανθρώπων και του Έθνους μας.
Αυτή η νέα πολιτική δύναμη ονομάζεται «Ελλήνων Συνέλευσις» και επαφίεται στους Έλληνες πολίτες, ανεπηρέαστοι από την προπαγάνδα της ολιγαρχίας, η οποία ελέγχει την πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης, να την εντοπίσουν και να της δώσουν την θεσμική εντολή, να κυβερνήσει με δίκαιο και αρετή την χώρα μας.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί κάνοντας αρχή από τις επικείμενες Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024, καθώς όπως έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα, δεν έχει ακουστεί κάποια ισχυρή και αυθεντική Ελληνική φωνή, εντός των θεσμικών οργάνων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Υποσημειώσεις:
1. https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/PV-9-2024-03-13-RCV_EN.html.
2. https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2024-0137_EL.pdf.
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕ